आज मी मार्केटच्या शाळेत अगदी वेळेवर पोहोचले.
“ Madam  तयारीनिशी आलेल्या दिसतात! काय NEWS ?  इकॉनोमिक Times मध्ये काय बातमी आहे?
‘थांबा हो जरा, माझ्या डोक्यात सगळा गोंधळ उडाला आहे. मला नका त्रास देऊ’
मी एका कागदावर Trading Account Number, Demat Account Number , Saving Account Number लिहून दिले आणि अविनाशला म्हटल ‘ बाबा रे मला सांग आता पुढे काय करायचं?’
अविनाश म्हणाला ‘ तुम्ही दुकानात गेल्यावर जसा भाव विचारता तसा भाव संगणकावर बघायचा. ४२ रुपयेवाले तांदूळ २ किलो दे हे जसं सांगता तसच सांगायचं. समजा जर तुम्हाला बॅंक ऑफ महाराष्ट्रचे शेअर घ्यायचे असतील तर ‘ ५० शेअर्स ५० रुपये भावाला घे’ असं BOLT Operator ला म्हणजे मला किंवा अमितला सांगायचं. तो भाव चालू नसेल तर आम्ही order टाकून ठेवू. मार्केटमध्ये तो भाव आला तर  तुम्हाला तुमच्या ओर्डरप्रमाणे शेअर्स मिळतील. ओर्डर  देताना Trading Account Number तुमचाच सांगा  आणि   तुम्ही समोर असाल तर तुमचा Trading Account Number बरोबर टाकला जातो आहे हे बघून घ्या. ज्याला आगत असेल त्याने स्वागत केले पहिजे.’
तेवढ्यात एक माणूस धावत धावत आला आणि म्हणाला
‘मी काल शेअर्स विकावला लावले होते ते विकले गेले का?
अविनाश म्हणाला ‘नाही विकले गेले’
‘पण तुम्ही मला फोन करून शेअर्स विकले गेले नाहीत असं काही बोलला नाहीत’ तो माणूस म्हणाला.
‘आम्ही तुम्हाला फोन करून कळवू असं आम्ही तुम्हाला कधीच कबूल केल नाही. तुम्ही झोपला होतात का? तुम्ही का नाही विचारल?’   अविनाश उवाच !!
‘बर, ते जाऊ द्या ! आज तरी विकले गेले का?’
अविनाश म्हणाला ‘ आज कुठे तुम्ही ओर्डर लावली आहे. येथे रोजच्यारोज ओर्डर लावायची .रात गयी  बात गयी. येथे रोज नवा डाव लावायचा. आज जरा  मार्केट तेजीत आहे मग तुमची ओर्डेर वरच्या भावाला लावू का?
“हवा तो गोंधळ घाला. तुम्हाला हव्या त्या भावाला ओर्डर  लावा. तुमची ओर्डर  संगणक  स्वीकारतो का बघा !!.  CIRCUIT  असेल तर ओर्डर  संगणक स्वीकारत नाही’
‘ Madam घाबरू नका. CIRCUIT ची भानगड काय ते समजेल तुम्हाला नंतर.’ अविनाश माझ्याकडे बघून म्हणाला.
‘आता तर इतकचं लक्षात ठेवा कि तुम्हाला हवं तेव्हा आणी हवी तशी ओर्डर बदलू शकता. म्हणजेच  शेअर्सची संख्या बदला किंवा किमत बदला, अगदी वाटलच तर ओर्डर रद्दसुद्धा करा पण जे करायचं ते ओर्डर पुरी होण्याआधी  म्हणजेच  तुमची ओर्डर पेंडिंग असेपर्यंतच! यासाठी तुम्हाला कोणताही दंड लागत नाही किवा काही खरेदी करायलाच पाहिजे अशी सक्ती येथे नाही . कमीतकमी १ शेअरपासून जास्तीतजास्त  कितीही शेअर्स खरेदी करू शकता. म्हणजे पैसे असतील तर J. विक्रीचं म्हणाल तर तुमच्या demat account मध्ये जेवढे शेअर्स असतील तेवढे सगळे विकत येतात.
फोन खणाणत होतेच. कोणी फोनवरून ओर्डेर टाकत होते खरेदीसाठी तर कोणी विकण्यासाठी ! शेअरची नवी नवी नावे कानावर पडत होती.  मला एका गोष्टीची मजा वाटली खरी . हे आहे मार्केट पण खरेदी करणारा आणि विक्री करणारा एकमेकांना दिसतच नाहीत . त्यामुळे फसवणूक झाली म्हणून तक्रार, भांडाभांडी, मारामारी हा प्रश्नच येत नाही. तुम्हीच भाव सांगता आणि त्याच भावाला खरेदी किंवा विक्री होते. त्यामुळे शेअर्स महागात पडले किवा विकलेल्या शेअर्सला योग्य भाव मिळाला नाही म्हणून तुम्ही तक्रार तरी कुठे करणार . येथे वशिलेबाजी नाही कि भ्रष्टाचार नाही . तुमच्या यशासाठी सत्कारही  तुमचाच आणि  अपयशासाठी धिक्कारही तुमचाच!!
तेवढ्यात चहा आला . चहा पिता पिता मी म्हणाले – ‘आपण जशी वस्तू बदली करतो , शर्ट बसला नाही, साडी खराब आहे, या कारणाने परत करतो तसं मार्केटमध्ये कसं करायचं?’
‘Madam तुमचे प्रश्न मजेशीर असतात हा !! थांबा जरा, थोड्या वेळानी सांगतो’
त्यानी मला थोड्या वेळानी सांगितल आणि मी पण तुम्हाला थोड्या वेळानी सांगते !! भेटूच लवकर !!
पुढील भाग वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा