Monthly Archives: November 2015

आठवड्याचे समालोचन – २३ नोव्हेंबर ते २७ नोव्हेंबर – रेट कट आणी GST च्या हिंदोळ्यावर शेअर मार्केट

गेल्या आठवड्यापासून समालोचनाचा format थोडा वेगळा द्यायचा प्रयत्न आहे. हा नवीन format तुम्हाला समजायला सोपा जाईल हि आशा. तुमचा या नवीन format बद्दल जर काही अभिप्राय असेल तर जरूर comment करून कळवा.
आधीच्या आठवड्याचं समालोचन वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा
waves-circles-285359_640
मनुष्यस्वभाव शेअरमार्केटलाही  लागू होतो. मनुष्याला कोणत्याही प्रकारची अनिश्चितता आवडत नाही. लहान मुलेसुद्धा म्हणतात “बाबा तुम्ही एकतर द्या किंवा नाही देत असे स्पष्ट सांगा परंतु आज देतो उद्या देतो असे सांगून लटकत ठेवू नका.” त्याचप्रमाणे फेडच्या व्याज दर वाढीचे झाले आहे. धड रेट वाढवत नाहीत आणी एक वर्ष आम्ही वाढवणार नाही असे सांगतही नाहीत. गुंतवणूकदार या अनिश्चिततेला कंटाळले आहेत. कारण गुंतवणुकीचा निर्णय घेता येत नाही. रेट वाढला तर डॉलर मजबूत होईल त्या तुलनेत जगातील इतर देशांचे चलन कमजोर होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे.
तर दुसऱ्या बाजूला GST आहे. २५ तारखेपासून लोकसभेचे शीतकालीन अधिवेशन चालू आहे. या अधिवेशनांत GST बील पास होणार की नाही या प्रश्नावर घासाघीस चालू आहे. अशाप्रकारे या आठवड्यांत GST आणी फेडरेट या दोन्हींच्या हिंदोळ्यांत शेअरमार्केट  झुलत राहिले. यांत झुलले ते सर्व प्रकारचे गुंतवणूकदार.
हिंदाल्को आणी वेदान्ता या दोन कंपन्या BSE सेन्सेक्स मधून वगळल्या जातील. आणी त्यांच्या जागी एशियन पेंट्स आणी अडानी पोर्ट या कंपन्या BSE  सेन्सेक्स मध्ये सामील होतील त्यामुळे UNDERPERFORMER असणाऱ्या  कंपन्या जाऊन त्या जागी एशीअन पेंट्स आणी अडानी पोर्ट या नफ्यांत असणाऱ्या कंपन्यांचा समावेश सेन्सेक्समध्ये होत असल्यामुळे सेन्सेक्सचा P. E. रेशियो कमी होईल. म्हणजे सेन्सेक्स स्वस्त होईल त्यामुळे गुंतवणुकीचे प्रमाण वाढेल
आठवड्याच्या ठळक बातम्या
 

  • रुपया US$=६६.३९ पर्यंत पडला. रिझर्व बँकेने याच भावाला US डॉलर्स विकले.
  • हॉटेल्स कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किमती वाढल्या. उदा: व्हाईसराय हॉटेल्स, ताज जी व्ही के, हॉटेल लीला.
  • या आठवड्यांत  USA अर्थव्यवस्थेचे काही आकडे आले. USGDP ची वाढ २.१% झाली. कन्झ्युमर स्पेन्डिंग  ३% ने वाढले. निर्यात .९% तर आयात २.१% ने वाढली. USA ची अर्थव्यवस्था सुधारली तर फेड आपले रेट डिसेंबरमध्ये वाढवील अशी सर्व तज्ञांची अटकळ आहे. १६ डिसेंबरला फेडची मीटिंग आहे या मीटिंग मध्ये रेट वाढणार हे जवळ जवळ निश्चित आहे. त्यामुळे डॉलर मजबूत होईल. रुपयाची किंमत कमी होईल. रुपयाच्या कमजोरीमुळे कोणत्या कंपन्यांच्या शेअर्सला फायदा होईल हे पाहिले पाहिजे.याचा कमोडीटी मार्केटवर ही परिणाम होईल.
  • या आठवड्यांत पॉवर उत्पादन करणाऱ्या कंपन्यांचे शेअर्सही वाढले. डायमंड पॉवर , ज्योती STRUCTURE

सरकारी announcements
 

  • NPPA ही औषधाच्या किंमतीवर नियंत्रण ठेवणारी AUTHORITY आहे. WOCKHART या कंपनीची तीन औषधे NPPA च्या कंट्रोल लिस्ट मधून बाहेर पडली.त्यामुळे या कंपनीचा शेअर वाढला.
  • क्रूडवरील सेस कमी करावा  अशी मागणी ओईल उत्पादन करणाऱ्या कंपन्यांनी केली आहे. सरकारने सकारात्मक प्रतिसाद दिल्यामुळे ओईल उत्पादन करणाऱ्या कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किंमती वाढल्या. उदा ONGC, IOC
  • बिहारच्या मुख्यमंत्र्यांनी १ एप्रिल २०१६ पासून बिहार राज्यांत दारूबंदी(ड्राय स्टेट)  जाहीर केली असे जाहीर केल्यामुळे दारूचे उत्पादन करणाऱ्या शेअर्सच्या किमती खाली आल्या.उदा : रेडीको खेतान, युनायटेड स्पिरीट.
  • पंतप्रधान मोदींनी विरोधी पक्षांना GST बिल पास करण्यासाठी सहकार्य करण्याचे आवाहन केल्यामुळे GST बिल चालू असलेल्या शीतकालीन अधिवेशनांत पास होईल ही शक्यता वाढली आहे. त्यामुळे फुटवेअर, लॉजीस्टिक, FMCG या क्षेत्रातील कंपन्याना फायदा होईल.
  • रिझर्व बँकेने मायक्रो फायनान्स कंपन्यांना अल्प मुदतीसाठी कर्ज देण्याची मर्यादा Rs १५००० वरून Rs ३०००० केली. याचा फायदा  एस के एस मायक्रो फायनान्स या कंपनीला होइल
  • रिझर्व बँकेने GOLD MONETISATION SCHEME मधील अडचणी दूर करून तिचे परिचालन सोपे करू असे जाहीर केले.

खाजगी कंपन्यांच्या घडामोडी

  • कोटक महिंद्रा बँकेला जनरल इन्शुरन्ससाठी IRDA कडून परवानगी मिळाली.
  • यु पी एल ही कंपनी ADVANTA या कंपनीमध्ये विलीन  होईल. ADVANTA च्या शेअरहोल्डरना एक UPL चा शेअर आणी तीन प्रेफरन्स शेअर्स मिळतील. या वीलीनकरणानंतर ही CROP SOLUTION Iमधील सर्वांत मोठी कंपनी होईल.
  • तागावर ANTI DUMPING ड्युटी लावल्यामुळे तागासंबंधीचे शेअर्स वाढले. उदा. CHEVIOT, GLOSTER.
  • ASHOK  LEYLAND या ऑटो क्षेत्रातील कंपनीला ३६०० SUVचा पुरवठा करण्यासाठी ऑर्डर मिळाली.

कॉर्पोरेट एक्शन

  • PFIZER ही फार्मा क्षेत्रातील कंपनी इस्त्रायलची  ALLERGAN ही कंपनी विकत घेणार आहे. हे डील Rs १६००० कोटींना झाले.
  • MAX त्यांचा हेल्थ इन्शुरन्समधील स्टेक बुपाला (फॉरीन पार्टनर) विकणार आहे.
  • NIPON LIFE ही परदेशी कंपनी Rs २२६५ कोटींना रिलायंस लाईफ मधील २३% स्टेक विकत घेणार आहे. हा स्टेक खरेदी केल्यानंतर त्यांचा स्टेक रिलायंस लाईफ मध्ये ४९% होईल. यानंतर कंपनीचे नाव रिलायंस NIPPON लाईफ इन्शुरन्स असे होईल.

Results

  • सीमेन्स या कंपनीचा ४ थ्या तिमाहीचा निकाल जाहीर झाला. कंपनीच्या आर्थिक स्थितीमध्ये सुधारणा झाली असे निकालावरून जाणवले

 
या आठवड्यात मार्केटनी आपल्याला काय शिकवलं
ज्यावेळी मार्केटमध्ये अनिश्चितता असते तेव्हां वायदा बाजारामध्ये किंवा निर्देशांकात ट्रेडिंग करणे तोट्याचे ठरू शकते. त्यामुळे SMALL CAP आणी MID CAP शेअरमध्ये आणी कॅश मार्केटमधल्या शेअर्समध्ये ट्रेडिंग वाढते. त्यामुळे थोडासा फायदा घेवून झटपट बाहेर पडावे. या पुढील आठवड्यांत अधिवेशन चालूच रहाणार आहे काही महत्वाची बिले पास होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे लक्ष देवून अडकलेले शेअर्स फायद्यांत निघत असल्यास विकून मोकळे होणे हिताचे ठरेल.पुढील आठवड्यांत मार्केटचा रागरंग पाहू.
 

भाग ५८ – कॉर्पोरेट एक्शन भाग ३ ‘BUY BACK’

आधीचा भाग वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा

synchronize-150123_640

Buy back 


भाग ५७ and ५६ मधे २ corporate action समजून घेतल्या – BONUS आणि SPLIT. आज आपण अजून एक corporate action समजवून घेवू. ‘BUY BACK’ म्हणजे कंपनी स्वतःचेच इशू केलेले शेअर्स एका विशिष्ट किंमतीला एका विशिष्ट मुदतीत आणी ठराविक प्रमाणांत शेअरहोल्डर्स कडून किंवा ओपनमार्केटमधून विकत घेते. आणी ती रकम शेअरहोल्डर्सच्या खात्याला जमा करते. यालाच रिपर्चेस ऑफ शेअर्स असेही म्हणतात. बोर्ड ऑफ डायरेक्टर्स ‘BUY BACK’ चा निर्णय घेवून तो मंजूर करते.आणी नंतर शेअरहोल्डर्सची मंजुरीही घेतली जाते..या कॉर्पोरेट एक्शनचा अप्रत्यक्षरीत्या शेअरच्या किंमतीवर परिणाम होत असतो. ही कॉर्पोरेट एक्शन VOLUNTARY आहे.
कंपनी ‘BUY BACK’ कां करते
(१) शेअरची किमत वाढावी म्हणून
(२) ‘BUY BACK’ केल्यामुळे शेअर्सची संख्या कमी होते. त्यामुळे EPS (EARNING PER SHARE) वाढते.
(३) अनावश्यक आणी जास्त असलेले भाग भांडवल कमी करण्यासाठी
(४) जे भागभांडवल ‘ASSETS’ ने रिप्रेझेंट होत नाही ते कमी करण्यासाठी
(५) शिलकी रोख रकमेचा उपयोग करून शेअरहोल्डर्सला देण्यासाठी – कंपनीच्या BALANCE SHEET मधे भरपूर कॅश असणे जेवढं चांगलं तेवढंच धोक्याचेही असते. कारण ती कंपनी TAKEOVERसाठी टार्गेट बनते. कारण TAKEOVER केल्यानंतर त्याच रकमेचा उपयोग कर्जाची परतफेड करण्यासाठी करतां येतो. आणी नजीकच्या भविष्यकाळात रोख रकमेचा उपयोग चांगल्याप्रकारे करू शकणार नसेल तर ‘BUY BACK’ ची योजना जाहीर करते.
(६) प्रमोटर्सचा किंवा व्यवस्थापनाचा भागभांडवलातील हिस्सा वाढवण्याकरता
(७) दुसऱ्या कंपनीने आपली कंपनी घेण्याचा धोका टाळण्यासाठी
(८) एखाद्या देशातून कंपनीला बाहेर पडायचे असेल तर
(९) कंपनी बंद करायची असेल तर
(१०) डीलिस्टिंगच्या कायदेशीर बाबीतून सुटका करून घेण्यासाठी
(११) कंपनीची आर्थिक परिस्थिती काही आर्थिक निकषांवर ठरवली जाते. हे आर्थिक निकष सुधारण्यासाठीसुद्धा ‘BUY BACK’ ची योजना आणतात. यामुळे कंपनीची रोख रकम कमी होते त्यामुळे ‘ASSETS’ कमी होतात त्यामुळे ‘ROA’ (RETURN ON ASSETS) वाढतो. ROE (RETURN ON EQUITY) वाढतो. PE रेशियो सुधारतो.
(१२) कर्मचाऱ्यांना ‘ESOP’ दिल्यामुळे प्रमोटर्सचा स्टेक कमी होतो. हा स्टेक वाढवण्यासाठी.
(१३)सरकार जर कंपनीचे राष्ट्रीयीकरण करत असेल तर.
(१४)EMPLOYEE STOCK OPTION किंवा पेन्शन प्लान्साठी शेअर्स उपलब्ध व्हावेत म्हणून.
कंपनी ‘BUY BACK’ तीन प्रकारे करू शकते.
(१) कंपनी ‘BUY BACK’ साठी किती रकम वापरणार ती रकम, ‘BUY BACK’ प्राईस, ‘BUY BACK’ किती मुदतीत केले जाईल आणी किती प्रमाणांत केले जाईल हे जाहीर करते. शेअरहोल्डर्सना फार्म पाठविले जातात. तो फार्म व्यवस्थितरीत्या भरून शेअरहोल्डरची सही करून ठरलेल्या मुदतीत फार्ममध्ये उल्लेख केलेल्या ठिकाणी द्यावा. शेअरहोल्डर्सनी त्यांच्याजवळचे सर्व शेअर्स BUY BACK योजनेखाली द्यायलाच पाहिजेत असे बंधन नाही.
शेअरहोल्डर जे शेअर्स या योजनेखाली देऊ करतात ते ‘ESCROW’ अकौटला जमा होतात. समजा कंपनी ५०% ‘BUY BACK’ करणार असेल आणी शेअरहोल्डरने १०० शेअर्स देऊ केले असतील तर कंपनी ५० शेअर्स ‘BUY BACK’ करते आणी ५० शेअर्स त्या व्यक्तीच्या ‘DEMAT’ अकौंटला जमा होतात. जर समजा ‘BUY BACK’ प्राईस Rs १०० असेल तर Rs ५००० त्याच्या खात्याला जमा केले जातात. अशी ‘BUY BACK’ ऑफर शेअरहोल्डरच्या दृष्टीने फायदेशीर असेलच असे नाही. १००% ‘BUY BACK’ असेल तरच ते फायदेशीर ठरते कारण उरलेले शेअर्स अकौटला जमा झाल्यानंतर त्या शेअर्सचा भाव तुम्हाला फायदेशीर असेलच असे नाही.
तुम्हाला जर ‘BUY BACK’ योजनेखाली शेअर्स देऊ करायचे नसतील तर तुम्ही तसे स्पष्ट कळवले पाहिजे अशी सुचना काही कंपन्या देतात. जर तुम्ही तुमचा नकार कळवला नाही तर तुमचा होकार आहे असे गृहीत धरून तूमची इच्छा असो वा नसो तुमचे शेअर कंपनी ‘BUY BACK’ करते.
तुम्ही जागरूक राहणे आवश्यक आहे. तुम्हाला फॉर्म मिळाला नसेल तर हल्ली फॉर्म कंपनीच्या साईटवरून डाउनलोड करून भरतां येतो. ‘BUY BACK’ ऑफर कंपनी डीलिस्ट करण्याच्या उद्देशाने करत आहे कां याचा अंदाज घ्यावा. लोकांचा कल BUY BACK मध्ये शेअर्स देण्याकडे आहे कां हे पहावे. जर कंपनीला ‘BUY BACK’ साठी पुरेसा प्रतिसाद मिळाला नाही तर कंपनी पुन्हा सुधारीत ऑफर आणते. निरनिराळ्या वर्तमानपत्रातून आणी दूरदर्शनच्या वाहिन्यांवरून होत असलेल्या चर्चेकडे लक्ष ठेवावे. जर ‘BUY BACK’ योजनेखाली देऊ केलेली प्राईस सध्या मार्केटमध्ये असलेल्या शेअरच्या किमतीपेक्षा बरीच जास्त असेल तरच ‘BUY BACK’ शेअरहोल्डरच्या दृष्टीने फायदेशीर असते.
(२) कंपनी ठराविक मुदतीत ओपन मार्केटमधून शेअर्स खरेदी करणार असे जाहीर करते. या खरेदीसाठी किती रकम वापरणार, किती किंमतीपर्यंत शेअर्स खरेदी करणार हे जाहीर करते. रिलायन्सने दोन वर्षापूर्वी ‘BUY BACK’ ऑफर आणली होती. त्यावेळी शेअर्सचा भाव Rs ७६० च्या आसपास होता कंपनी Rs ८५० रुपयापर्यंतच्या भावाने काही रकम शेअर ‘BUY BACK’ करण्यासाठी वापरणार होती. अशावेळी शेअर्सचा भाव Rs ८५० होईल असे गृहीत धरून गुंतवणूकदारांनी फसू नये. याचा उपयोग एवढाच की कंपनीच्या शेअर्सचा भाव पडू लागल्यास कंपनी मार्केटमधून शेअर्स BUY BACK करीत असल्यामुळे शेअरचा भाव स्थिर राहण्यास मदत होते. या पध्दतीच्या ‘BUY BACK’ चा शेअरहोल्डरला जास्त फायदा होत नाही.
(३) कंपनी बुकबिल्डींगच्या पद्धतीने ‘BUY BACK’ योजना जाहीर करते.कंपनी जास्तीतजास्त भाव जाहीर करते आणी वेगवेगळ्या किमतीसाठी शेअर्स ‘BUY BACK’ साठी बिड मागवते.. आतां ‘JUST DIAL’ या कंपनीने Rs १५५० या किमतीला ‘BUY BACK’ जाहीर करून शेअरहोल्डर्सकडून बीड मागवल्या. ह्या प्रकारची ‘BUY BACK’ योजना शेअरहोल्डर्सना फायद्याची ठरत नाही. ज्या कमीतकमी किंमतीला जास्तीतजास्त बीड येतील त्या किंमतीला कंपनी ‘BUY BACK’ करते
शेअरहोल्डर्सनी ‘BUY BACK’ ऑफरच्या खालील बाबींकडे लक्ष द्यावे.
(१) कंपनी नवीन आहे कां ?
(२) खूप कर्जबाजारी असलेली कंपनी
(३) ‘BUY BACK’ जाहीर झाल्यावर किंवा होण्याच्या आधी कंपनीच्या शेअर्सच्या किमतीमध्ये असामान्य आणी अचानक बदल झाले आहेत. कां ?
शेअरची किंमत जर मार्केटमध्ये वाढत असेल तर शेअर मार्केटमध्येच विकावेत. ‘BUY BACK’ योजेखाली दिलेल्या शेअर्सचे पैसे BUY BACK ची प्रोसिजर पुरी झाल्यावरच मिळतात.
म्हणजेच कॉर्पोरेट एक्शनखाली कोणतीही योजना आली तर त्यांत स्वतःचा फायदा किती आहे हे ठरवून शेअरहोल्डरने निर्णय घ्यावा.शेवटी शेअरमार्केटमध्ये प्रत्येक गोष्ट प्रत्येकाने स्वतःच्या फायद्याकरता करावी. तोट्याचे खापर दुसऱ्यावर फोडू नये.
आता पुढची corporate action म्हणजे ‘Dividend’. पुढील भाघात त्याची माहिती करून घेवू ..

आठवड्याचे समालोचन – १६ नोव्हेंबर ते २० नोव्हेंबर – मार्केटमधली संगीत खुर्ची

या आठवड्यापासून समालोचनाचा format थोडा वेगळा द्यायचा प्रयत्न आहे. हा नवीन format तुम्हाला समजायला सोपा जाईल हि आशा. तुमचा या नवीन format बद्दल जर काही अभिप्राय असेल तर जरूर comment करून कळवा.
आधीच्या आठवड्याचं समालोचन वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा

Marketची संगीत खुर्ची

Photo by Rick Audet via Flickr


या आठवड्यांत मार्केटमध्ये मजाच मजा झाली. BSE SENSEX २५८६८ आणी NIFTY ७८५६ वर बंद झाला. आपण संगीत खुर्ची (MUSICAL CHAIR) हा खेळ खेळतो की नाही तशीच हालचाल मार्केटमध्ये सुरु होती. संगीत खुर्चीच्या खेळांत जसे MUSIC वाजलं की सर्वजण धावायला सुरुवात करतात आणी MUSIC थांबले की खुर्ची शोधून त्या खुर्चीत पटकन बसतात. मार्केटमध्ये MUSIC कोण वाजवत होते ते दिसत नव्हते. MUSIC ऐकू येत नव्हते. पण शेअर्सच्या किंमती मात्र झटपट बदलत होत्या. तटस्थपणे ज्यांनी शेअर्सच्या किंमतीतील हालचालींकडे लक्ष दिले असेल त्यांना नक्कीच मजा वाटली असेल. आता पुढच्या आठवड्यांत कोणत्या शेअर्समध्ये हालचाल होईल ते शोधायचे.
आठवड्याच्या ठळक बातम्या
या आठवड्यांत साखर चहा तांदूळ तंबाखू या नेहेमीच्या वापरातल्या वस्तूंच्या शेअर्स मध्ये हालचाल होती हे सर्व शेअर्स तेजीत होते.
गेले १५ दिवस साखरेच्या शेअर्सच्या भावांत तेजी दिसत आहे. नेहेमी आधी शेअर्सच्या किंमती वाढतात आणी नंतर कांरणे शोधली जातात.साखरेच्या शेअर्सच्या किंमती वाढू लागल्याबरोबर हे शेअर्स कां वाढत आहेत याचा शोध घेतला गेला. तेव्हां पुढील कारणे मिळाली. साखरेचे जागतिक उत्पादन मागणीपेक्षा कमी आहे. भारतांत आणी युरोपमध्ये दोन्हीकडे साखरेचे उत्पादन आणी मागणी यांत तफावत आहे. रेणुका शुगर्सच्या बाबतींत पाहिल्यास त्यांचा व्यापार ब्राझील मध्ये आहे तेथे इथेनालला चांगला भाव मिळतो आहे. त्याबरोबरच केंद्र सरकारने उस पिकविणाऱ्या शेतकऱ्याला टनामागे Rs. ४५ सबसिडी थेट शेतकऱ्याच्या खात्यांत जमा करणार आहे असे सांगितले.
तांदूळ पिकवून निर्यात करणाऱ्या कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किंमती वाढत होत्या. थायलंडमध्ये तांदळाचे उत्पादन कमी झाले. इराणने तांदुळाच्या आयातीवरील निर्बंध काढून टाकले. त्यामुळे एल टी फूड्स. कोहिनूर फूड्स, के आर बी एल, उशेर अग्रो या कंपन्यांचे भाव वाढले.
चहा उत्पादन करणाऱ्या कंपन्यांचे शेअर्स म्हणाले “आम्ही तरी कां मागे राहू.” यावर्षी पावसाचे प्रमाण कमी आहे त्यामुळे चहाचे उत्पादन कमी होईल. अल निनोचा जप सुरु आहेच. केंनयामध्ये चहाचे उत्पादन ४५००० टन घटले. थंडीचे दिवस आले की चहाच्या किमती वाढतात. चहाच्या शेअर्सच्या किंमतीही वाढतात. हे एक निरीक्षण आहे.
तंबाखू तसेच तंबाखूशी संबंधीत शेअर्सच्या किंमती वाढत आहेत. गोल्डन टोबको, GODFREY फिलिप्स, VST इंडस्ट्रीज, ITC या शेअर्सच्या किंमती वाढल्या.
जसजसे रेल्वे अंदाजपत्रकाची तारीख जवळ येत आहे त्यामध्ये रेल्वेचे अंदाजपत्रकामध्ये जास्त गुंतवणूक केली जाईल व रेल्वेचे काम करणाऱ्या कंपन्यांचे शेअर्स वाढण्यास सुरुवात झाली.उदा : टीटाघर WAGON, स्टोन इंडिया, टेक्स माको रेल. कालिंदी रेल ,
या आठवड्यांत टेक्स्टाईल सेक्टरमधील कंपन्यांचे शेअर्सही वाढत होते. नैसर्गिक gas क्षेत्रातील RASGAS या कंपनीने भारतीय कंपन्यांबरोबर नैसर्गिक gas पुरवण्याच्या करारांत किमत कमी करून आणी पेनल्टी माफ करण्याची तयारी दाखवली आहे याचा फायदा पेट्रोनेट एन एन जी, IGL गुजरात gas , आणी GAIL या कंपन्यांना होईल.
सरकारी announcments
GST बिल शीतकालीन अधिवेशनांत पास करण्यासाठी आता केंद्रसरकार पुढाकार घेत आहे. अर्थमंत्री आता JD(U) तसेच कॉंग्रेस या पक्ष्यांना बिलासाठी पाठींबा देण्याची विनंती करीत आहेत.याचा लॉजिस्टिक्स क्षेत्रातील कंपन्यांना फायदा होईल. VRL लॉजिस्टिक्स, गती, BLUE DART
Oil आणी gas सेक्टरसाठी नवीन पॉलिसी आणण्याच्या विचारांत सरकार आहे. नवीन पोलीसीचा मसुदा सरकारच्या विचाराधीन आहे. सरकारने आणखी आठ कोल ब्लॉक्स लिलाव करायचे ठरवले आहे. त्याचे टाईमटेबल कोलसचिवांनी जाहीर केले.
सरकारने SME (SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES) निर्यातदारांना ३% व्याजाच्या दरांत सूट देण्याची घोषणा केली.
7व्या वेतन आयोगाच्या शिफारसी या आठवड्यांत येण्याची शक्यता आहे. या शिफारसींमुळे केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांचे पगार २२% ते २३% वाढण्याची शक्यता आहे. म्हणजे अच्छे दिन येण्याची शक्यता हो ! पण प्रत्येक बातमीचे धागेदोरे मार्केट आपल्याशी छान जुळवून घेते. जेव्हां अच्छे दिन आल्यामुळे लोकांच्या हातात जास्त पैसा येतो तेव्हा discretionary spending वाढते. म्हणजेच माणसे नवीन घर शोधतात, असलेल्या घराची दुरुस्ती करतात. सायकल असलेला स्कूटर तर स्कूटर घेणारा कार घेण्याचा विचार करतो. या मुळे ७व्या वेतन आयोगाचे वाढीव पैसे हातात आल्यावर बॅंका, बांधकाम क्षेत्र ऑटो पेंट तसेच व्हाईट गुड्स उत्पादन करणाऱ्या कंपन्या यांचे शेअर्स वाढतील असा अंदाज आहे.
सरकारने जाहीर केलेल्या GOLD MONETISATION SCHEMEला लोकांकडून फारच थंडा प्रतिसाद मिळाला. सर्व देशातून फक्त ४०० ग्राम सोने योजनेंअंतर्गत जमा झाले. तसेच गोल्ड bond आणी सोन्याची नाणी यांचीही फारसी विक्री झाली नाही. सोन्याचे परीक्षण करणारी अधिक केंद्रे उघडण्याची तसेच करआकारणीबाबत निश्चित भूमिका सरकारने घेण्याची जरुरी आहे असे तज्ञाचे मत आहे.
खाजगी कंपन्यांच्या घडामोडी
फार्मा सेक्टरमध्ये बऱ्याच घडामोडी घडत आहेत. डीशमन फार्मा ज्या क्लोवीस या कंपनीला पुरवठा करते त्या क्लोवीस कंपनीला USFDA ने नोटीस दिली. यावर डीशमन फार्माने सांगितले की त्यांना कोणत्याही उत्पादन युनिटसाठी USFDA कडून नोटीस मिळालेली नाही. तसेच डीशमन फार्मा ही कंपनी क्लोवीस या कंपनीशिवाय इतर कंपनीबरोबरही व्यवहार करत आहे त्यामुळे या घटनेचा त्यांच्या कंपनीवर जास्त परिणाम होणार नाही.
आधीच तीन उत्पादन युनिटसाठी USFDA कडून पत्र आलेल्या DR रेडीज कंपनीने आर्थिक माहिती चुकीची दिली असे लुन्दिन LAW या कंपनीने जाहीर करून कंपनीविरुद्ध क्लास एक्शन सूट दाखल करण्याचे आवाहन केले. त्यामुळे DR रेडीज या कंपनीचा शेअर Rs. २५० पडला. नंतर कंपनीने स्वतः आणी नोमुरा या ब्रोकर कंपनीने स्पष्टीकरण दिल्यावर शेअर पडायचा थांबला आणी शेवटी Rs १०० खाली राहिला. हे नेहेमी घडते. कारण हे शेअर्स खूप महाग असतात. हे शेअर विकताना लोक शंभर वेळेला विचार करतात. पुन्हा हे शेअर्स कमी भावाला मिळणे कठीण असते. परंतु कधी कधी अतिशय वाईट बातमी आल्यास ‘विनाशकाले समुत्पन्ने’ असा विचार करून हडबडून जावून लोक शेअर्स विकून टाकतात. त्याचवेळी स्वस्तांत शेअर मिळतो आहे म्हणून विकत घेणारेही तितकेच असतात. एवढ्या जास्त किंमतीच्या शेअरमध्ये फारसे कोणी इंट्रा करीत नाही पण अशी मोठी आणी प्रतिकूल बातमी आल्यास shortसाईड ट्रेड होऊ शकतो.
इन्फोसिस या IT क्षेत्रातील दिग्गज कंपनीने आपल्या ऑपरेटिंग मार्जिनबद्दल वार्निंग जाहीर केली. त्यामुळे इन्फोसिसच्या शेअरची किंमत कमी झाली.
सतत पडणाऱ्या क्रूडच्या किंमतीमुळे विमानवाहतूक करणाऱ्या कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किमतीमध्ये वाढ दिसून येत आहे. इंडिगोच्या वेगळ्या बिझीनेस मॉडेलमुले हा शेअर लिस्टिंग झाल्यापासून सतत वाढत आहे. त्याबरोबरच जेट एअरवेज आणी स्पाईसजेट या प्रवासी विमान वाहतूक कंपन्यांचे शेअर्सही वाढत आहेत.CCI ने कार्टलायझेशनसाठी बसवलेल्या पेनल्टीचा परिणामही या शेअर्सच्या किंमतीवर दिसून आला नाही तसेच क्रूड सतत पडत असल्यामुळे पेन्ट, टायर, तसेच केमिकल्स उत्पादन करणाऱ्या कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये वाढ दिसून आली.
टाटा स्टील ही कंपनी आपला यु के मधील कारखाना विकणार आहे.एन दी टी व्ही ला एन्फोर्समेंट डायरेक्टोरेट कडून फेमा च्या उल्लाघानासाठी नोटीस मिळाली.BOSCH या दिग्गज ऑटो पार्ट्स उत्पादन करणाऱ्या कंपनीला VOKSWAGON संबंधीत घोटाळयासाठी तपासणी अधिकाऱ्याने नोटीस दिली.BOSCH या कंपनीने स्पष्ट केले की आम्ही VOLKS WAGAN या कंपनीला वादग्रस्त पार्टचा पुरवठा केला नाही.
कॉर्पोरेट एक्शन
या आठवड्यांत S H KELKAR LTD या कंपनीच्या शेअर्सचे लिस्टिंग झाले RS १८०ला IPO मध्ये दिलेल्या शेअरचे लिस्टिंग RS २०० च्यावर झाले.  कोची शिपयार्ड या सार्वजनिक क्षेत्रातील सरकारी कंपनीचा IPO आणण्यासाठी सरकारने मंजुरी दिली.  कोल इंडिया मध्ये केंद्र सरकार १०% डायव्हेस्टमेंट करणार आहे त्याआधी कंपनी अंतरिम लाभांशाची घोषणा करेल असा अंदाज आहे
Results
या वर्षांत अधिक महिना आल्यामुळे सणासुदीचा मोसम जरा उशिराच सुरु झाला. ऑक्टोबर नोव्हेंबर महिन्यांत हा मोसम सुरु झाल्यामुळे तिसऱ्या तिमाहीचे FMCG ऑटो कंपन्यांचे रिझल्ट्स चांगले येतील अशी अपेक्षा आहे.
Economyच्या गोष्टी
या महिन्यात गेल्या वर्षाच्या तुलनेत घाऊक किमतीं ३.८४ % कमी झाल्या,  या आधीच्या महिन्यांत ४.५४% कमी झाल्या होत्या. भारताची निर्यात गेल्या आठ दहा महिन्यांत सतत कमी होत आहे. पण आयातही कमी होत असल्यामुळे CAD (CURRENT ACCOUNT DEFICIT) वर त्याचा परिणाम जाणवत नाही.
या आठवड्यात मार्केटनी आपल्याला काय शिकवलं
जेव्हा सेक्टर चर्नींग चालू असते तेव्हा मार्केटला लीडरशिप नाही असे अनुमान काढले जाते. अर्निंग सिझनही फारसा चांगला गेला नाही. नजीकच्या भाविष्यकाळांत मार्केटला काही ट्रिगर नाही. लोकसभेच्या हिवाळी अधिवेशनामध्ये GST बिल पास झाले किंवा काही महत्वाची बिले पास झाली तरच नजीकच्या भविष्यकाळात मार्केट तेजींत राहील. परंतु या सेक्टर चर्नींगच्या कालखंडांत ज्यांच्याकडे शेअर्स अडकलेले असतील त्यानी संधी मिळाल्यास शेअर्स चढ्या भावांत विकून सुटका करून घ्यावी.पुढील आठवड्यांत एक्सपायरी आहे आणी गुरुनानक जयंतीची सुट्टी आहे त्यामुळे काय काय घडेल ते पाहू.
 

आठवड्याचे समालोचन – ९ नोव्हेंबर ते १३ नोव्हेंबर – दिव्या दिव्या दिपत्कार, लक्ष्मीचा होवो साक्षात्कार

आधीच्या आठवड्याचं समालोचन वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा

"Diwali Diya". Licensed under CC BY-SA 2.0 via Commons - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Diwali_Diya.jpg#/media/File:Diwali_Diya.jpg

“Diwali Diya”. Licensed under CC BY-SA 2.0 via Commons – https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Diwali_Diya.jpg#/media/File:Diwali_Diya.jpg


या आठवड्यांत सगळ्यांचा मूड दिवाळीचा होता. ९ आणी १० नोव्हेंबरला मार्केट होते पण मी सुट्टी घेतली. फराळ करायचा होता ना ! मुलगा, मुलगी दिवाळीला येतात. त्यामुळे आनंदांत भर पडते. तुमची अवस्थासुद्धा माझ्यापेक्षा वेगळी असणारच नाही बरोबर ना ! तुम्हीसुद्धा दिवाळीची खरेदी, रोषणाई, फराळ यांत गुंतले असणार. आज दिवाळीचा शेवटचा दिवस ! या आठवड्यांत काय घडले त्याचा मागोवा घेवून पुढील आठवड्याची तयारी करु या.
गेल्या आठवड्यांत आपण बोललो होतो की बिहार निवडणुकांचा निकाल ‘चीत भी मेरी पट भी मेरी’ अशा पद्धतीचा असेल.म्हणजेच काय NDA जिंकली किंवा हरली तरी गुंतवणूकदारांचा फायदाच होणार निवडणुकीचा निकाल लागला. त्याची प्रतिक्रिया दोन प्रकारे उमटली. मार्केट ६०० पाईंट पडले. त्यामुळे शेअर्स स्वस्त मिळाले. त्याचबरोबर सरकारने आर्थिक सुधारणांचा वेग वाढवला. १५ सेक्टर FDI (FOREIGN DIRECT INVESTMENT) साठी खुले केले. आता आपण वेगवेगळ्या क्षेत्रांवर याचा काय परिणाम होईल ते बघू
बांधकाम
बाधकाम क्षेत्रांत कमीतकमी बांधकामाचा एरिआ, आणी कमीतकमी भांडवलाची अट तसेच बांधकाम प्रोजेक्टमधून बाहेर पडण्याच्या अटी शिथिल केल्या.तसेच बांधकामाची प्रत्येक PHASE एक वेगळी प्रोजेक्ट म्हणून FDI साठी धरली जाईल. तीन वर्षाच्या LOCKINPERIOD नंतर किंवा जर त्याआधी प्रोजेक्ट पुरी झाली तर FDI WITHDRAW होऊ शकते. त्यामुळे आता अगदी छोट्या बांधकाम प्रोजेक्टमध्ये FDI येऊ शकेल. शहरे, MALLS, SHOPPING COMPLEXES, आणी उद्योग केंद्रे याच्या प्रोजेक्ट पूर्ण झाल्यावर त्यांच्या OPERATION आणी MANAGEMENT साठी १००% FDI ला परवानगी दिली आहे. FDI मध्ये LOCK IN PERIOD ची अट हॉटेल्स आणी टूरिस्ट रिसोर्ट तसेच हॉस्पिटल, स्पेशल इकोनॉमिक झोन, शिक्षणसंस्था, वृद्धाश्रम यांना लागू होणार नाही. तसेच ही अट NRI गुंतवणुकीला लागू होणार नाही.
संरक्षण
सरंक्षण क्षेत्रांत ऑटो रूट ने आता ४९% पर्यंत FDI येऊ शकेल त्यासाठी मंजुरी लागणार नाही. तसेच सरंक्षण क्षेत्रांत FII (FOREIGN INSTITUTIONAL INVESTMENT) FPI (FOREIGN PORTFOLIO INVESTMENT) तसेच FVCI ( FOREIGN VENTURE CAPITAL INVESTMENT) या प्रत्येकाची लिमिट वाढवून २४ % वरून ४९% पर्यंत वाढवली. परंतु यासाठी लागणारे आवश्यक ते सिक्युरीटी क्लीअरंस, तसेच सरंक्षण खात्याची आणी FIPB (FOREIGN INVESTMENT PROMOTION BOARD) यांची मंजुरी लागेल. तसेच आता असलेल्या कंपन्यामधील FDI २६% वरून ४९% पर्यंत वाढवायची असेल तर FIPB ची मंजुरी लागेल.
Aviation
सरकारने NON SCHEDULED हवाई वाहतूक सेवा आणी GROUND HANDLING सेवांमध्ये १००% FDI ला मंजुरी दिली आहे. तसेच REGIONAL हवाई सेवांमध्ये ४९% FDI ऑटो रूटने येण्यास परवानगी दिली आहे.यामुळे GROUND HANDLING सेवांमध्ये व्यावसायिकता आणी कुशल तंत्रज्ञानाचा उपयोग होऊ लागेल.
बँकिंग
सरकारने खासगी क्षेत्रातील बँकांसाठी FDI, FII आणी NRI यासाठी असलेली वेगवेगळी मर्यादा काढून टाकून या सर्व प्रकारच्या परदेशी गुंतवणुकीसाठी एकूण मर्यादा ७४% पर्यंत वाढवली. याचा सर्वांत जास्त फायदा कोटक महिंद्रा बँक येस बँक आणी AXIS बँक यांना होईल.
मिडिया
बातम्या आणी वर्तमान घडामोडी यांच्या माहिती पुरवणाऱ्या कंपन्या तसेच FM RADIO वाहिनीना गव्हर्नमेंट रूट द्वारे ४९% FDI आणता येईल. केबल टी व्ही नेटवर्क( एम एस ओ, आणी एल एस ओ) , डी टी एच , टेलीपोर्ट, एच आय टी, आणी मोबाईल टी व्ही या प्रकारच्या सर्व प्रकारांत FDI ७४% वरून १००% पर्यंत वाढवले. यामध्ये ४९ % FDI ऑटो रूटने आणी ४९% पेक्षा जास्त FDI गव्हर्नमेंट रूटने येऊ शकेल.UPLINKING ऑफ नॉन-न्यूज आणी घडामोडी टी व्ही वाहिन्या आणी DOWN LINKING टी व्ही वाहिन्या यामध्ये १००% FDI ऑटो रूट ने करण्यास परवानगी दिलेली आहे.
Technology
उच्च तंत्रज्ञान वापरणाऱ्या आणी एकाच ब्रांड खाली आपला माल विकणाऱ्या कंपन्यांसाठी ३०% उत्पादन स्थानिक क्षेत्रातून आले पाहिजे ही अट पूर्णपणे शिथिल केली आहे. याचा फायदा APPLE, राडो, तसेच ROLEX या कंपन्यांना होईल.
Retail
ज्या एकाच ब्रांडखाली सर्वसामान्य लोकांसाठी आणी लोकांना फायदा होणाऱ्या कंपन्यांसाठी ३०% स्थानिक SOURCING ची मुदत स्टोर्स उघडल्यापासून सुरु होईल. याचा फायदा IKEA, H & M आणी PUMA या कंपन्यांना होईल. भारताच्या निरनिराळ्या प्रदेशांत घाऊक आणी किरकोळ व्यापारांत एकच कंपनी काम करू शकेल. याचा फायदा TOMMY HILFIGER, SWAROVASKEE, तसेच FURLA या कंपन्यांना होईल. ज्या भारतीय कंपन्या स्वतः ७०% उत्पादन करतात आणी राहिलेले ३०% उत्पादन स्थानिक उत्पादकांकडून घेतात त्या कंपन्याना आता त्यांची उत्पादने ऑनलाईन विक्री करण्यासाठी परवानगी दिली आहे.
इतर 
चहा कोफी रबर वेलची पाम तेल आणी OLIVE तेल यांच्या PLANTATION मध्ये १००% FDI ला परवानगी दिली आहे.
काही सेक्टर्समध्ये FDI ची लिमिट वाढवली. त्यामुळे भारतीय कंपन्यांत परदेशी गुंतवणूक वाढेल. याचा फायदा शेअरमार्केटला आणी अप्रत्यक्षपणे समाजाला होईल.
आता NRI (NON RESIDENT INDIANS) FDI कंपनी, लिमीटेड लायबिलिटी पार्टनरशिप, तसेच ट्रस्ट या वेगवेगळ्या ORGANIZATIONAL फॉर्ममध्ये आणू शकतात. ज्या क्षेत्रांत १००% FDI ला मंजुरी दिली आहे त्या प्रोजेक्टमध्ये वरील सर्वप्रकारच्या फॉर्ममध्ये NRI FDI अणु शकतात. यामुळे भारतामध्ये रोजगाराच्या संधी ,नवीन तंत्रज्ञान आणी दीर्घ मुदतीसाठी गुंतवणणूक उपलब्ध होईल आणी सरकारच्या ‘MAKE IN INDIA’ ‘SKILL DEVELOPMENT’ या सारख्या योजनांना वेग येईल अशी अपेक्षा आहे
आठवड्यातील मुख्य घडामोडी
धनत्रयोदशीपासून ‘GOLD MONETIZATION SCHEME’ सुरु झाली. या योजनेचा परिणाम समजण्यास उशीर लागेल.
पंतप्रधानांचा UK (UNITED KINGDOM) चा दौरा सुरु झाला. भारतीय रेल्वेसाठी लंडनमध्ये रुपयामध्ये BONDS इशु केले जातील. गुंतवणुकीबाबत बरेच करार होतील. Rs ९०००० कोटींचे आर्थिक करार झाले.
IIP चे आकडे जाहीर झाले. ६.३ वरून ३.६ झाले. CPI (CONSUMER PRICE INDEX) ४,४२ वरून ५ झाला. या आकड्यांकडे मार्केटने दुर्लक्ष केले नाही.
MSCI या जागतिक निर्देशांकांत समाविष्ट असणाऱ्या शेअर्समध्ये काही बदल केले. ASHOK LELYLAND, कॅडिला हेंल्थकेअर, मारुती, टाटा मोटर्स हे शेअर्स सामील केले.आणी DLF OIL INDIA हे शेअर काढून टाकले. चीनच्या बऱ्याच कंपन्यांचा समावेश या निर्देशांकात केला. याचा भारतीय कंपन्यांवर परिणाम होईल असे वाटते.. यामुले चीनचे वेटेज वाढेल आणी भरतीय कंपन्यांचे वेटेज कमी होईल.
सेबी ही शेअरमार्केटमधील व्यवहारांवर लक्ष ठेवणारी आणी गुंतवणूकदारांच्या हिताचे रक्षण करण्यांत तत्पर असलेली संस्था आहे. SEBI (SECURITIES AND EXCHANGE BOARD OF INDIA ) ने IPO च्या लिस्टिंगची मुदत इशू बंद झाल्यापासून ६ दिवस केली. पूवी १९९० च्या सुमारास हा कालावधी ३ महिन्याचा होता आता SEBI ने तो कमी करत करत ६ दिवसांवर आणला आहे.या मुळे गुंतवणूकदारांचे पैसे कमी मुदतीसाठी गुंतलेले राहतील. इंडिगो या प्रवासी वाहतूक करणाऱ्या कंपनीच्या शेअर्सचे या आठवड्यांत लिस्टिंग झाले. Rs ७६५ ला दिलेल्या शेअरचे लिस्टिंग Rs ८६५ ला झाले.त्यामुळे IPO मध्ये शेअर्स मिळालेल्या गुंतवणूकदारांचा फायदा झाला. गेल्या आठवड्यांत आलेल्या S H KELKAR LTD या कंपनीच्या शेअर्सचे लिस्टिंग सोमवार तारीख १६ नोव्हेंबर २०१५ रोजी होईल.
इंडियाबुल्स हौसिंग फायनान्स या भारतीय कंपनीने OAKNORTH बँक या UKमधील बँकेमधील ४०% स्टेक Rs ६६० कोटींना विकत घेतला. ही खरेदी शेअर मार्केटच्या मते महागाईच्या भावांत झाल्यामुळे इंडियाबुल्स हौसिंग फायनान्स कंपनी या कंपनीचा शेअर पडला.
EROS INTERNATIONAL या कंपनीच्या कारभाराची दोन LAW कंपन्यांनी USA मध्ये चौकशी सुरु केल्याची बातमी आल्यामुळे या कंपनीचा शेअरही पडला.
मुहूर्त ट्रेडिंग
११ नोव्हेंबरला मुहूर्त ट्रेडिंग झाले. या मुहूर्त ट्रेडिंगमध्ये गुंतवणूकदारांनी उत्साहाने भाग घेतला.असे जाणवले. मार्केटमध्ये तेजी होती. १२ तारखेला पाडव्याची सुट्टी होती. १३ तारखेला शुक्रवारी सर्व आळस झटकून ट्रेडिंग करायचे असे मी ठरवले. तेव्हा माझ्या एक लक्षांत आलं की माणसाला सुटीच्या मूडमध्ये पटकन जाता येतं पण सुट्टीच्या मूडमधून कामाच्या मूडमध्ये येण्यास वेळ लागतो.असेच काहीसे माझे झाले. माझ्याप्रमाणेच सर्वानी त्यांचा आळस झटकला की नाही याविषयी मला शंका होतीच कारण शुक्रवारी भाऊबीज साजरी करायची होती.. त्यामुळे मार्केटमध्ये VOLUME कमी असणार. तुम्ही म्हणाल VOLUMEशी आम्हाला काय देणंघेणं ! अहो पण असं नसतं. जर VOLUME नसेल तर खरेदी विक्रीच्या किमंतीत खूप फरक असतो. तुम्ही शेअर खरेदी विक्रीला लावला तरी सौदा होता होत नाही. हीच गोष्ट सोप्या शब्दांत सांगायची ठरवली तर समजा तुम्ही दुकान छान डेकोरेट केलेत, माल नीट लावलांत, दुकान वेळेवर उघडले तरी गिऱ्हाईक हवे ना! नाहीतर दिवसभर माशा मारीत बसावे लागेल.खरोखरी असेच झाले. मार्केटमध्ये नेहेमीपेक्षा VOLUME कमीच होते.
मार्केटची दिवाळी
शुक्रवारी सर्व बातम्या खराबच आल्या. क्रूडचा साठा चौपट वाढला.त्यामुळे क्रूडचे भाव कमी झाले.  डॉलर निर्देशांक मजबूत झाला.म्हणजेच पर्यायाने रुपयाची किंमत कमी झाली. फेड व्याजाचे रेट वाढवेल ह्या भीतीची टांगती तलवार मानेवर लटकते आहे. या सगळ्या कारणांमुळे शुक्रवारच्या मार्केटमध्ये वातावरण गढूळलेले होते.
मार्केटच्या दृष्टीने दिवाळी फारशी चांगली गेली नाही. धनत्रयोदशीच्या दिवशी GOLD MONETISATION SCHEMEचा परिणाम होईल असे वाटले होते. पण बिहार निवडणुकीचाच जास्त परिणाम दिसला. १० तारखेलाही मार्केट फारसे सावरले नाही. ११ तारखेला मुहूर्त ट्रेडिंगमुले सर्वांनी उत्साह दाखवला. १२टाख़ःळाआ मार्केटला सुट्टी होती. १३ तारखेलाही फारसा उत्साह मार्केटमध्ये दिसला नाही. मार्केट्ची दिवाळी म्हणजे अनेक शेअर्सरुपी पणत्या ज्या कधी लुकलुकतात, कधी विझतात तर कधी तेजाने चमकतात. कोणत्या पणत्या चमकत आहेत व कोणत्या विझल्या आहेत व कां विझल्या आहेत याचे प्रत्येकाने निरीक्षण केले पाहिजे आणी त्याप्रमाणे योग्य ते बदल केले पाहिजेत.हेच मार्केट्ची दिवाळी आपल्याला सुचवीत असते. पुढच्या आठच्द्यांत मार्केटचा राग रंग कसा असेल ते पाहू.
 

आठवड्याचे समालोचन – २ नोव्हेंबर ते ६ नोव्हेंबर – नाच नाचुनी अति मी दमले

आधीच्या आठवड्याचं समालोचन वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा
MKTandMe Logo
‘मार्केट’ पडण्यासाठी त्याचप्रमाणे वाढण्यासाठी काहीतरी कारण शोधत असतं. यावेळी बिहारच्या निवडणुकांचे कारण आयतेच सापडले. या निवडणुकांचा इशू फारच प्रतिष्ठेचा बनला. जर एन डी ए  जिंकले तर राज्यसभेच्या जागा वाढतील व GST पास करणे सोपे जाईल. पण GST पास झाल्यामुळे सगळ्या समस्या सुटणार कां ? तर नाही हेच खरे.
पण या कारणांमुळे आठवडाभर मार्केट थोडे थोडे कुरकुरतच होते. गुरुवारी संध्याकाळी एक्झिट पोल आले त्यातूनही पूर्ण अंदाज आला नाही. रविवारी निवडणुकीचा निकाल लागल्यानंतरच चित्र स्पष्ट होईल. जर एन डी ए पडले तर आपल्या ध्येय धोरणांमध्ये काही सुधारणा करणे गरजेचे आहे कां ? या कडे पाहिले जाईल इतकेच. झारीमध्ये शुक्राचार्य किती आणी कुठं कुठं अडकले आहेत की कितीही प्रयत्न केले, चांगल्या मनाने केले तरी त्याचा फायदा तळागाळातील लोकांपर्यंत पोहोचेल याची खात्री देता येणे अशक्य.
या आठवड्यांत खूप कंपन्यांचे रिझल्ट्स आले. तसेच महत्वाची  दोन तीन लिस्टिंग झाली. कॅफे कॉफी डे या शेअरचे लिस्टिंग झाले. अपेक्षेप्रमाणे लिस्टिंग खराबच झाले. Rs ३२८ ला IPO मध्ये शेअर्स दिले शेअर Rs ३१७ ला लिस्टिंग झाले. पण शेअर Rs २७० पर्यंत खाली आला. शुक्रवारी IDFC बँकेचे लिस्टिंग झाले. हे लिस्टिंग Rs. ७१ वर झाले. ज्या लोकांनी exdate च्या आसपास IDFCचे शेअर्स खरेदी केले त्यांना फारसा फायदा झाला नाही.
RCOM या कंपनीने  सिस्टेमा श्याम ही कंपनी विकत घेतळी. सिस्टेमाच्या ११ शेअर्सला RCOM चा एक शेअर या प्रमाणे शेअर्स मिळतील. इराणने तांदुळाच्या आयातीवरील निर्बंध उठवले म्हणून एल टी फूड्स, KRBL,कोहिनूर फूड्स, USHER  AGRO , या कंपन्यांची तांदुळाची निर्यात वाढेल असा अंदाज आहे. त्यामुळे या सर्व शेअरची किमत वाढली. युनायटेड स्पिरीट या कंपनीचा रिझल्ट चांगला आला. DIEGO ओपन ऑफर आणेल अशी वदंता आहे. DIEGOला युनायटेड स्पिरीट या कंपनीतला आपला स्टेक वाढवायचा आहे. त्यांनी याआधी Rs १४०० आणी Rs ३१०० प्रती शेअर या भावाला ओपन ऑफर आणली होती.
नीलकमल प्लास्टिक, पी व्ही आर, ए बी बी , चंबळ FERTILIZER, पी एफ सी, पॉवर ग्रीड कॉर्पोरेशन, जी एन एफ सी, या कंपन्यांचे रिझल्ट्स चांगले आले. स्टेट बँक ऑफ इंडिया आणी PNB चे रिझल्ट्स गेल्या तिमाहीपेक्षा बरे आले.  IOC, बँक ऑफ बरोडा,विजया बँक यांचे रिझल्ट खराब आले. AMTEK ऑटो ही कंपनी आपला परदेशातील कारभार विकून कर्जाचा भार कमी करण्याच्या विचारांत आहे.
DRY BATTERY CELL वर इम्पोर्ट ड्युटी लावणार आहेत. व्हिएतनाम आणी चीन मधून अतिशय कमी दरांत या DRY CELL BATTERY DUMP केल्या जात आहेत अशी तक्रार आली होती. या तक्रारीत तथ्य आहे असे सरकारला आढळून आले.या निर्णयाचा फायदा एवररेडी , अमरराजा BATTERY , EXIDE या कंपन्यांना होईल.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदिजीनी ५ तारखेला GOLD MONETIZATION स्कीम जाहीर केली. सरकारच्या दृष्टीकोनांतून विचार करायचा झाला तर आयातीमध्ये प्रथम क्रमांकावर क्रूड तर दुसऱ्या क्रमांकावर सोने आहे. भारतीयांना सोन्याचे आकर्षण फार असल्याने लग्नकार्य, सणासुदीच्या काळांत सोन्याची मागणी वाढत असल्याने आणी आपल्या देशांत या मागणीप्रमाणे पुरवठा करण्यास पुरेसे सोन्याचे उत्पादन होत नसल्याने सोने मोठ्या प्रमाणावर आयात करावे लागते. त्यामुळे आयात आणी निर्यात यातील दरी रुदावते. CAD ( CURRENT ACCOUNT DEFICIT) वाढते. देशाच्या गंगाजळीत (RESERVES) असलेल्या सोन्याच्या साठ्यावर त्या देशांतील अर्थव्यवस्था किती मजबूत आहे हे ठरते. बदलत्या काळाप्रमाणे सोन्याच्या बाबतीत चोरीमारीच्या धोक्यापासून संरक्षण व्हावे म्हणून लोक बँकेत लॉकर्समध्ये दागिने, जडजवाहीर ठेवणे सुरक्षित समजू लागले. लॉकरची उपलब्धता, लोंकर्सचे वाढणारे भाडे, दागिने बदलले जाण्याची भीती या समस्या आहेतच. ‘हौसेला मोल नसते’ असे जरी बोलले जात असले तरी प्रत्येक  गोष्टीला मर्यादा आहेच.
या सर्व गोष्टींचा काथ्याकूट समाजातील सर्व घटक अधून मधून करत असतात. सरकारने २०१५-२०१६च्या अन्दाजपत्रकांत’ ‘GOLD MONETISATION SCHEME’ नावाची योजना आणू असे सुतोवाच केले होते. सरकारशी झालेल्या चर्चेनंतर रिझर्व बँकेने या योजनेचा तपशील २५ ऑक्टोबरला जाहीर केला. या GMS (‘GOLD MONETISATION SCHEME’) चे उद्घाटन ५ नोव्हेबर २०१५ रोजी  पंतप्रधान नरेंद्र मोदिजी करतील. या योजनेचे काही पैलू खालीलप्रमाणे:
सर्व बँकांना ही योजना लागू करण्यास परवानगी दिलेली आहे. या सोन्याच्या स्वरूपातील ठेवींवर व्याजाचे दर ठरवण्याचे स्वातंत्र्य या बँकांना असेल.
(१)    फक्त  निवासी भारतीय, तसेच SEBI (SECURITIES EXCHANGE BOARD OF INDIA) नियमांप्रमाणे सेबी कडे रजिस्टर केलेले  म्युचुअल फंड्स, आणी ETF (EXCHANGE TRADED FUNDS) या योजनेत सहभागी होऊ शकतील.
(२)    GOLD DEPOSIT अकौंट उघडावा लागेल. हा अकौंट उघडण्यासाठी KYC (KNOW YOUR CUSTOMER) आणी IDENTIFICATION नॉर्म्स बचत खात्याप्रमाणेच लागू होतील. तुम्ही या योजनेअंतर्गत दोन किंवा अधिक माणसांच्या नावावर संयुक्त अकौंटही उघडू शकता.  इतर संयुक्त खात्याला लागू असणारे नियम या GMS खाली उघडलेल्या सयुंक्त अकौंटना लागू होतील
(३)    GMS योजनेखाली उघडलेल्या अकौंटमध्ये नामांकनाची सुविधा उपलब्ध असेल याविषयीचे नियम इतर अकौंटविषयीच्या नामांकनासाठी असलेल्या नियमाप्रमाणेच असतील
(४)      या योजनेअंतर्गत बॅंका ३ प्रकारच्या मुदत ठेवी स्वीकारू शकतील (अ) अल्प मुदतीसाठी म्हणजे १ वर्ष ते ३ वर्षे मुदतीसाठी. (आ) मध्यम मुदतीसाठी म्हणजेच (५ वर्षे ते ७ वर्षे) (इ) दीर्घ मुदतीसाठी ( १२ वर्षे ते १५ वर्षे)  यापैकी अल्प मुदतीच्या ठेवी बँक त्यांच्या जबाबदारीवर स्वीकारतील तर मध्यम आणी दीर्घ मुदतीसाठी सोन्याच्या स्वरूपांत ठेवी बॅंका सरकारच्या वतीने स्वीकारतील.
(५)    या गोल्ड depositवर  १ ते तीन वर्षे आणी ५ ते ७ वर्षे मुदतीच्या deposit करता २.२५% व्याज मिळेल. १२ ते १५ वर्षे मुदतीच्या depositसाठी २.५% व्याज मिळेल.
(६)    या मुदत ठेवींना LOCK-IN- PERIOD असेल. जर तुम्हाला सोन्याच्या स्वरूपातील ठेव मुदतीच्या आधी  परत पाहिजे असेल तर यासाठी बँकां दंड (PENALTY) लावू शकतात. ही PENALTY ठरवण्याचे स्वातंत्र्य प्रत्येक बँकेला असेल.
(७)    या सोन्याच्या ठेवीवरील व्याज आकारणी तुम्ही ठेवलेल्या सोन्याचे TRADABLE बार मध्ये रुपांतर झाल्यानंतर किंवा तुमचे सोने कलेक्शन आणी प्युरीटी टेस्टिंग सेंटरमध्ये जमा झाल्यानंतर एका महिन्याने सुरु होईल.
(८)    ठेवीदाराला मुद्दल आणी त्यावरील व्याज सोन्याच्या स्वरूपांत किंवा रोख रकमेच्या स्वरूपांत घ्यावयाचे स्वातंत्र्य असेल. पण हा निर्णय तुम्हाला GOLD DEPOSIT अकौंट उघडताना घ्यावयाचा आहे आणी नंतर तो बदलता येणार नाही.मुदत ठेवीची मुदत संपण्याच्या वेळेस असणारे मुद्दल व त्यावरील व्याजाची रक्कम ठरवताना त्यावेळी असणारा सोन्याचा भाव विचारांत घेतला जाईल
(९)     अकौंट मध्ये जमा करण्याच्या आधी BIS (BUREAU OF INDIAN STANDARDS) प्रमाणित   सरकारमान्य ”PURITY TESTING CENTRE’ मध्ये या सोन्याची शुद्धता तपासली जाईल  आणी त्याचे प्रमाणपत्र देईल. यासाठी XRF मशीन टेस्ट करून दागिन्यांमध्ये किती सोने आहे हे सांगेल. जर ग्राहकाला  हा निष्कर्ष मान्य नसेल तर दागिना ग्राहकाला परत केला जाईल.
(१०)    जर ग्राहकाला XRF मशीन टेस्टचा निष्कर्ष मान्य असेल तर दागिन्यातील खडे, मीनाकाम आणी सोन्यातील कचरा वेगळे करून ते ग्राहकाला परत केले जातील. नंतर सोन्याचे वजन करून नक्त (NET) वजन सांगितले जाईल. नंतर ग्राहकाच्या समोरच सोने वितळवून FIRE ASSAY टेस्टने सोन्याची शुद्धता निश्चित केली जाईल. ही प्रक्रिया झाल्यावर जर ग्राहकाला सोने बँकेत ठेवायचे नसेल तर त्याला ते GOLD बारच्या स्वरूपांत परत केले जाईल. पण ग्राहकाला या सर्व प्रक्रियेसाठी निश्चित केलेली फी भरावी लागेल.जर ग्राहकाने सोने बँकेत ठेवायचे ठरवले तर ही फी बँक भरेल.  .
(११)    ठेवीदार रोख पैसे किंवा चेकप्रमाणेच सोने बँकेत जमा करून त्यावर व्याज मिळवू शकतात.
हे सोने (बार, नाणी, दागिने (खडे आणी इतर धातूनचे वजन वगळून) कमीत कमी ३० ग्राम्स  वजनाचे आणी ९९५ शुद्धतेचे (FINENESS) चे असावे. तुम्ही कितीही सोने DEPOSIT करू शकता याला कमाल मर्यादा नाही.
सोन्याची शुद्धता आणी वजन टेस्टिंग सेंटरने प्रमाणित केल्यावर बँकेत गोल्ड अकौंट उघडल्यावर बँक त्यावेळच्या सोन्याच्या रेटप्रमाणे (995 FINENESS सोन्याच्या) रक्कमेचे DEPOSIT CERTIFICATE देईल.
आपला देश करीत असलेल्या सोन्याच्या आयातीचा भार कमी व्हावा.हा उद्देश या योजनेचा आहे.  असा एक अंदाज आहे की संस्था ट्रस्ट आणी भारतीय नागरिक या सर्वांकडे मिळून २०००० ते २२००० टन  सोने असावे. या पैकी काही प्रमाणांत तरी सोने या योजनेअंतर्गत जमा होईल असा अंदाज आहे. यामुळे सोन्याची आयात कमी होऊन CAD मध्ये सुधार होईल.
आता बँकांना या योजनेचा काय फायदा आहे ते पाहू.
(१)    अल्प मुदतीसाठी स्वीकारण्यांत आलेले सोने बँकांचे दोन महत्वाचे रेशियो म्हणजेच CRR (CASH RESERVE RATIO) आणी SLR (STATURORY LIQUIDITY RATIO) ठरवण्यासाठी विचारांत घेतले जाईल
(२)    बॅंका जमा झालेलं सोने जवाहिऱ्यांना कर्ज म्हणून देऊ शकतील. .त्यामुळे आपल्या व्यवसायासाठी सोने आयात करण्याची गरज कमी होईल.
तक्रार निवारण : GOLD DEPOSIT ACCOUNT विषयी असलेल्या ग्राहकांच्या तक्रारींचे निवारण संबंधीत बँकेची ग्राहक तक्रार निवारण प्रक्रिया करेल. जर अजूनही ग्राहकाची तक्रार निवारण झाली नसेल तर तो रिझर्व बँकेच्या OMBUDSMAN कडे दाद मागू शकेल.
याबरोबरच सरकार SGB (SOVEREIGN GOLD BONDS) ही आणत आहे या SCB  मध्ये निवासी भारतीय, ज्या मध्ये हिंदू अविभक्त कुटुंब, ट्रस्ट, विद्यापीठ आणी धर्मादाय संस्था यांचा समावेश असेल.
(१)    हे SGB १ ग्रॅम  सोन्याच्या वजनाचे आणी त्याच्या पटींत असतील कमीतकमी bond २ ग्राम्स.  वजनाच्या स्वरूपांत असतील.मार्केटमध्ये प्रचलीत असणार्या सोन्याच्या भावाप्रमाणे याची किमत असेल.
(२)    हे SGB ८  वर्षे मुदतीचे असतील.आपण पांच वर्षानंतर या SGBचे पैसे परत मागू शकता.
(३)    या SGB  वरील व्याजाचा दर वेळोवेळी सरकार ठरवेल. व्याजही रुपयाच्या स्वरूपातच मिळेल.या SGB वरील व्याजाचा दर सरकारने २.७५% SGB च्या खरेदी किमतीवर जाहीर केला आहे व्याज दर सहामाहीला दिले जाईल.
(४)    या SGB ची परतफेड रुपयांतच होईल. पण ही रक्कम त्यावेळेला जो सोन्याचा भाव असेल त्याप्रमाणे केली जाईल.
(५)    एक व्यक्ती एका वर्षांत जास्तीतजास्त ५०० ग्रामचे SGB विकत घेवू शकते.
(६)    हे SGB हे सर्व बॅंका पोस्ट ऑफिसेस NBFC येथे आणी  सरकार ठरवेल त्या ठिकाणी उपलब्ध होतील.
(७)    या SGB वरील कॅपिटल गेन्स कराची आकारणी सोन्यावरील कॅपिटल गेन्स कराप्रमाणेच होईल.
(८)    सोन्याच्या किंमती वाढल्या तर जे नुकसान होईल त्यासाठी GOLD RESERVE FUND स्थापन करण्यांत येईल. हा तोटा सरकारनेच सोसायचा आहे.
(९)    जर सोन्याच्या किंमती कमी झाल्या तर गुंतवणूकदारांना SGB तीन वर्षांकरता रोलओव्हर करता येतील.
(१०)    SGB वरील कॅपिटल गेन्स करांत काही सूट द्यावी कां? याचा विचार २०१६ -१७ या वर्षीच्या अंदाजपत्रकांत केला जाईल
(११)    हे SGB STOCK EXCHANGES वर लिस्ट होतील आणी तेथे त्यांची खरेदी विक्री होईल.  .
(१२)    सरकार या योजनेअंतर्गत जमा झालेल्या सोन्याचा लिलाव करेल किंवा रिझर्व बँकेच्या सोन्याच्या साठ्यांत भर टाकेल.
(१३)    १९९९ मध्ये जी GOLD DEPOSIT SCHEME आली होती त्याचीच जागा आता GOLD MONETISATION SCHEME घेईल. पण पूर्वी ज्यांनी १९९९च्या योजनेत सोने ठेवले होते त्यांना घाबरण्याचे कारण नाही त्यांच्या DEPOSIT च्या  MATURITY DATE पर्यंत १९९९ ची योजनाही सुरु राहील.
ह्या वर्षी केंद्र सरकार अशोक चक्र असलेली सोन्याची नाणी आणी भारतीय BULLION BARS विक्रीसाठी आणणार आहे. सोन्याची नाणी ५ ग्राम्स, १० ग्राम्स, आणी २० ग्राम्सची असतील. स्वातंत्र्य मिळून ६८ वर्षे झाली तरी आपण विदेशी सोन्याची नाणी आणी BULLION BARS वापरत आहोत. त्यामुळे यांत बदल व्हायला हवा असे सरकारला वाटले. SECURITY PRINTING AMD MINTING CORPORATION OF INDIA LTD. ही संस्था ५ ग्राम्स वजनाची २०००० नाणी, १० ग्राम्स वजनाची ३०००० नाणी काढणार आहे. ही नाणी बँकांच्या शाखांतून आणी पोस्ट ऑफिसमधून  धनत्रयोदशीपासून मिळायला सुरुवात होईल.
POLARIS या कंपनीतील ५३% स्टेक VIRTUSA या विदेशातील कंपनीने विकत घेतला. MERICO या कंपनीने १:१ या प्रमाणांत बोनस शेअर्स जाहीर केले. MERICO या कंपनीचे रिझल्ट्स समाधानकारक आलेवीज वाटप करणाऱ्या राज्य सरकारच्या कंपन्याचे चिघळलेले प्रश्न सोडविण्याचा प्रयत्न केंद्र सरकारने ‘उदय’ योजना जाहीर करून केला. यामुळे बँकेच्या DISCOM (वीज वाटप करणाऱ्या राज्य सरकारच्या कंपन्या) ला दिलेल्या कर्जांतील NPA चे प्रमाण कमी होईल कारण त्यांना कर्जाच्या रकमेएवढे राज्य सरकारने हमी दिलेले bonds जारी केले जातील.
आज DR रेड्डी’S  या कंपनीच्या आंध्र आणी तेलंगणा प्रदेशातील युनीट्स्ला USFDAने  वार्निंग लेटर पाठविले. या बातमीमुळे हा शेअर Rs ५०० ते ६०० रुपये पडला. अशी कोणतीही परिणामकारक बातमी असेल त्यावेळी short करण्यामध्ये धोका कमी असतो. अशा वेळेला इंट्राडे ट्रेड होऊ शकतो. चांगल्या किंवा वाईट बातमीचा मागोवा घेवून इंट्राडे केल्यास नुकसान होण्याची शक्यता कमी असते.
रविवारी बिहार निवडणुकीचे रिझल्ट्स लागतील त्यामुळे सोमवारपासून मार्केटमधील अनिश्चितता नाहीशी होईल. मार्केट नाहीतरी गेला आठव्दाभात अनेक तर्क कुतर्कांच्या तावडीत सापडल्यामुळे वेगवेगळ्या प्रकारे नाचून दमले आहेच ते स्थिर होईल त्यामुळे कोणती दिशा घेईल त्यानुसार ट्रेड करणे सोपे जाईल.  काय होते ते बघू या

आठवड्याचे समालोचन – २६ ऑक्टोबर ते ३० ऑक्टोबर – उधळू रिझल्ट्सचे रंग वाचकांच्या संग

आधीच्या आठवड्याचं समालोचन वाचण्यासाठी इथे क्लिक करा
Stock market information in marathi
या आठवड्यांत मला दोन तीन वाचकांचे फोन आले – “आठवड्याचे समालोचन हे सदर तुम्ही नियमितपणे देता त्याबद्दल तुमचे आभार परंतु त्यामध्ये दिलेल्या सर्व घटना घडून गेलेल्या असल्यामुळे आम्ही हे सदर फक्त डोळ्याखालून घालतो.” असे एकंदरीत वाचकांचे म्हणणे होते.
आठवड्याचे समालोचन या सदरांत जवळजवळ ८०% गोष्टी घडून गेलेल्या असतात.त्या घडलेल्या गोष्टींवर मी स्पष्टीकरण देते. त्याचा नव्याने मार्केटमध्ये व्यवहार करू इच्छिणाऱ्यांना लोकांना उपयोग होतो. तसेच सर्व लोकांचा शेअरमार्केट हा पूर्णवेळ व्यावसाय नसतो. त्यामुळे ते दिवसाचा पुरेसा वेळ शेअरमार्केटमधील घडामोडींवर लक्ष ठेवण्यासाठी देऊ शकत नाहीत. दिवसभर आपल्या नोकरी उद्योग धंदा यात अंग मोडून काम केल्यावर आठवड्याच्या शेवटी आपली गुंतवणूक असलेल्या कंपन्याच्या बाबतीत काही बातमी किंवा घटना आहे कां हे समजते. त्यामुळे एका अर्थाने आपल्या पोर्टफोलीओचेही एक सिंहावलोकन करता येते.तसेच आठवड्यातील मार्केटशी संबंधीत बातम्या एकत्र मिळतात. जेव्हा एखादी घटना घडते तेव्हा तिचे पडसाद काय उमटले ह्याची मी चर्चा करते. तशीच घटना काही काळानंतर दुसऱ्या कंपनीच्या बाबतीत घडल्यास त्याप्रमाणे खरेदीविक्रीची योजना करता येते. प्रत्येक अनुकूल किंवा प्रतिकूल घडामोडीमुळे शेअर किती वाढेल किंवा शेअर किती पडेल याचा अंदाज बांधून खरेदीविक्रीचा निर्णय घेता येतो. त्याच बरोबर काही कंपन्यांच्या बाबतीत काही विपरीत बातमी असेल तर ती बातमी मी आवर्जून देते. त्या कंपनीच्या संदर्भांत तुम्हाला गरज वाटल्यास तुम्ही अधिक माहिती मिळवावी हा त्यामागील उद्देश असतो. या आठवड्यांत EROS INTERNATIONAL चा उल्लेख केला. काही गोष्टी मला कंपनीची press CONFERENCE ऐकत असताना समजतात त्या तुमच्या नजरेस आणून दयाव्यांत असे वाटते.
कोणताही IPO येणार , RIGHTS इशू येणार, अशी जेव्हा मी बातमी सांगते तेव्हा तुम्ही तशी तयारी करू शकता. भांडवलाची सोय करू शकता. RIGHTS इस्शुचा फार्म आपल्याला मिळाला कां हे बघून मिळाला नसल्यास ब्रोकरकडून आणता येतो. जेव्हा लाभांशाची किंवा बोनस इशुची बातमी दिलेली असते तेव्हा आपल्या खात्याला लाभांश किंवा बोनस शेअर्स जमा झाले कां हे तुम्ही बघू शकता. एकंदरीतच तुम्हाला सावध ठेवणे हा माझा उद्देश आठवड्याचे समालोचन लिहिताना असतो .त्यामुळे फक्त डोळ्याखालून न घालता काळजीपूर्वक हे सदर वाचा अशी विनंती.
EROS INTERNATIONAL या कंपनीमध्ये काही कॉर्पोरेट गव्हरनन्सच्या संबंधांत इशू निर्माण झाला आहे. त्यामुळे कंपनीच्या शेअरची किंमत खूप कमी झाली. कंपनीने दिलेल्या स्पष्टीकरणाने आंतरराष्ट्रीय गुंतवणूकदारांचे समाधान झाले नाही. भारती एअरटेलचा निकाल समाधानकारक लागला. उत्पन्नामध्ये इतर उत्पनाचा वाटा बराच आहे. ARPUS मध्येही फारसी वाढ झाली नाही.
HDFC आणी HDFC बँक या दोन्हीचा रिझल्ट त्यांच्या परंपरेनुसार चांगला लागला. पेट्रोनेट एल एन जी ने RASGAS या विदेशी कंपनीशी TAKE OR पे या टर्म्स वर करार केला होता. नैसर्गिक वायूचा पुरवठा वाढल्यामुळे त्याची किंमत कमी झाकी. त्यामुळे पेट्रोनेतट एल एन जी ही कंपनी RASGAS कडून घेतलेला gas विकण्यांत अडचणी अनुभवत आहे. त्यामुळे पेट्रोनेट एल एन जी या कंपनीला ठरल्याप्रमाणे Rs ९४०० कोटी RASGAS या कंपनीला द्तावे लागतील किंवा ठरल्याप्रमाणे त्यांच्याकडून ठरलेल्या किंमतीला gas घ्यावा लागेल. हा करार अवास्तव असल्याने RASGAS बरोबर नव्याने वाटाघाटी सुरु केल्या आहेत.
इंडिगो या प्रवासी विमानवाहतूक करणाऱ्या कंपनीचा IPO (INITIAL PUBLIC OFFER) आला आहे. ही कंपनी विमानवाहतूक क्षेत्रांत आहे की विमानांचा व्यापार करत आहे अशी शंका यावी असे त्यांचे बीझीनेस मॉडेल आहे. ते प्रथम AIRBUS कंपनीकडून विमाने विकत घेवून ती इतर कंपन्यांना विकतात आणी नंतर तीच विमाने त्या कंपन्यांकडून परत लीजवर घेतात.या कंपनीची नेटवर्थ नेगेटीव्ह झाली आहे. कारण त्यांनी असलेला पैसा प्रमोटर्सना लाभांश म्हणून वाटून टाकला. शेअरची ऑफर महाग आहे असे IPO तज्ञाचे मत आहे. समाजामध्ये काही माणसे आशावादी तर काही माणसे निराशावादी असतात. आशावादी माणसे एखादी गोष्ट घडेल असा होकारार्थी विचार करतात आणी निराशावादी माणसे एखाद्या गोष्टीत येणाऱ्या अडचणीचाच विचार करतात. मार्केटमध्येसुद्धा BULLS (मार्केटमध्ये शेअर्सची किंमत सतत वाढत राहील अशी अपेक्षा करणारे) आणी बेअर्स ( मार्केटमध्ये शेअर्सच्या किमती सतत कमी होत राहतील अशी अपेक्षा करणारे) असे दोन प्रकार असतात. त्यामुळे एकाच घटनेची वेगवेगळ्या प्रकारची चर्चा आणी मते ऐकायला मिळतात. अशीच चर्चा सध्या ‘इंडिगो’ च्या IPO बद्दल सुरु आहे. बुल्स म्हणतात लिस्टिंग गेन्स होणार नाहीत पण सतत ५ वर्षे कंपनी फायद्यांत आहे त्यामुळे ३ ते 5 वर्षांनी चांगला फायदा होईल. बेअर्स म्हणतात शेअरची ऑफर खूप महाग आहे. IPO साठी अर्ज करू नका. बाकीचे लोक म्हणतात की एविएशन ( विमानवाहतूक) क्षेत्रातील कंपन्यांनी शेअरहोल्डर्सना आजपर्यंत फारसा फायदा मिळवून दिला नाही. उदा :जेट एअरवेज, त्यामुळे या IPO च्या वाट्याला न गेलेले बरे अशी या स्थितप्रज्ञ लोकांची भूमिका आहे .
एखादा IPO आला की त्याच सेक्टरमधल्या बाकीच्या कंपन्यांचे रीरेटिंग होते आणी IPO आणणाऱ्या कंपनीबरोबर इतर कंपन्यांची तुलना होत असते.त्यामुळे त्याच क्षेत्रातील इतर कंपन्याच्या शेअर्सची किमत वाढते उदा:जेट एअर वेज, स्पाईस जेट.
एस एच केळकर या अत्तरे आणी सुगंधी पदार्थे बनविणार्या कंपनीचा IPO आला आहे. IPO चा प्राईस band Rs १७३ ते Rs १८० असा आहे. प्रमोटर्स आणी BLACKSTONE स्वतःच्या मालकीचे शेअर्स विकणार आहेत. प्रमोटर्स ज्याज्या वेळी आपला स्टेक विकतात तेव्हा कंपनीच्या भविष्याविषयी लोकांना काळजी वाटते.
सरकारचे लक्ष ज्या सेक्टरकडे जाते त्याबाबतीत सावधानता बाळगली पाहिजे. फार्मा कंपन्या अवाच्या सव्वा नफा कमवत आहेत आणी लोकांना औषधे महाग मिळत आहेत त्यामुळे त्यांनी COST DATA दिला पाहिजे असे सांगितले जात आहे.अर्थातच कंपन्यांची प्रायसिंग पॉवर कमी झाल्यामुळे मार्जीन कमी होण्याची शक्यता निर्माण होते.
सरकारने स्वतः डायव्हेस्टमेंटसाठी निर्धारित केलेले लक्ष कमी केले. कारण ज्या कंपन्याच्या शेअर्सची डायव्हेस्टमेंट करायची होती त्या कंपन्यांच्या शेअर्सचे भाव मार्केटमध्ये खूपच कमी आहेत . त्यामुळे डायव्हेस्टमेंटचे लक्ष्य पुरे होईल असे वाटत नाही. सरकारने आपल्या ताब्यांत असलेली ६ प्रतिष्ठीत हॉटेल्स लीजवर देण्याचे ठरवले आहे.
ICICI BANK ही खासगी क्षेत्रातील बँक परदेशांत गायडन्स देते. PROBLEMATIC कर्ज Rs १५७०० कोटी आहेत असे सांगितले होते.शुक्रवारी ICICI बँकेचा रिझल्ट आला. अपेक्षा फारशी नव्हतीच तरी रिझल्ट ठीकठाकच म्हणावा लागेल. ICICI LOMBARD ची VALUE Rs १७२२५ कोटी केली जात आहे. त्यातील ९% स्टेक विकण्याची ICICI बँकेला परवानगी मिळाली. AXIS बँकेला सुद्धा CONTINGENCY फंडातून प्रोविजन करावी लागली. दोन पॉवर प्रोजेक्टसाठी कर्ज दिली पण ती दोनही प्रोजेक्ट एकाच कंपनीची आहेत असे आढळून आले. एकूण Rs १८५० कोटींची लोन कमी किमतीत ARC (ASSET RECONSTRUCTION COMPANY) ला विकली. यामुळे सार्वजनिक क्षेत्रातील सरकारी बँकांप्रमाणे खाजगी क्ष्त्रातील बँकांनाही NPA ची लागण झाली की काय असे वाटू लागले आहे. याला अपवाद मात्र येस बँक आणी कोटक महिंद्रा बँक ठरली आहे. या दोन्हीही बँकांचे रिझल्ट चांगले आले.
नवीन फ्लूओरीन, अंजनी PORTLAND सिमेंट, DR REDDY,स, ग्लेनमार्क फार्मा, येस बँक, मारुती फोर्स मोटर्स, ग्रासिम, बजाज ऑटो,हिरो मोटो ,MRF, टीव्हीएस मोटर्स, VIP इंडस्ट्रीज, EMPHASIS BFL या कंपन्यांचे रिझल्ट चांगले आले. JUST DIAL भारत फोर्ज ITC याचे रिझल्ट समाधानकारक आले नाहीत. डिश टी व्ही चा रिझल्ट चांगला आला. पण त्यांच्या CEOव्यंकटेश यांनी कंपनीतून राजीनामा दिल्यामुळे शेअर पडला. श्री व्यंकटेश यांनी कंपनीला चांगली प्रगती करून दिली होती. ज्या कारणांमुळे कंपनीच्या कामकाजावर आणी पर्यायाने शेअरच्या किमतीवर परिणाम होऊ शकतो त्यांत महत्वाच्या पदांवरील माणसांनी कंपनी सोडली तर कंपनीच्या प्रगतीवर त्याचा प्रतिकूल परिणाम होउ शकतो हे कारणसुद्धा लक्षांत ठेवणे जरुरीचे आहे.
NTPC या सरकारी कंपनीचा नफा वाढला [परंतु त्यांनी नंतर असे जाहीर केले की आम्हाला Rs ७३० कोटींचा करपरतावा मिळाल्यामुळे आम्ही एवढा नफा दाखवू शकलो.  BUYBACK ऑफ शेअर्सचा विचार करण्यासाठी सन टी व्ही ने ५ नोव्हेंबरला बोर्ड मीटिंग बोलावली आहे. सन टीव्ही ही DEBT FREE कंपनी असून त्यांच्याकडे Rs ७५० कोटी कॅश आहे.
सांगायचा मुद्दा असा कि शेअरमार्केटमधील घडामोडींकडे लक्ष द्या. हे मार्केट फार हुशार आहे प्रत्येल घडणाऱ्या घटनेचे प्रतिबिंब येथे ताबडतोब बघायला मिळते. तुम्ही प्रत्येक घटनेचा अर्थ लावायचा प्रयत्न केला तर उत्तरही मिळते. मार्केटच्या दृष्टीकोनातून,कोणतीही कंपनी चांगली किंवा कोणतीही कंपनी वाईट असत नाही. कंपनीच्या कामगिरीवर सर्व अवलंबून असते. कंपनीचे चांगल्या कामगिरीसाठी कौतुक होते आणी वाईट कामगिरीसाठी शिक्षा होते. इथे भेदभावाला जागा नाही.
विमान कंपन्या, पेपर क्षेत्रातील कंपन्या, खताचे उत्पादन करणाऱ्या कंपन्या, रेल्वेसाठी काम करणाऱ्या कंपन्या, पॉवर उत्पादन करणाऱ्या कंपन्या, आणी infrastructure क्षेत्रातील कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये बऱ्याच लोकांचे पैसे बरेच दिवस अडकले आहेत.
जागतिक बँकेच्या ‘EASE OF DOING BUSINESS’ रेटिंग आणी लिस्टमध्ये भारताचा नंबर वर आला. पहिल्या ५० मध्ये नंबर यावा अशी सरकारची महत्वाकांक्षा आहे. सेबीने गुंतवणूकदारांचे हित लक्षात घेवून F & O मार्केटच्या संबंधात लॉट साईझ नाध्ये बदल केला. यामध्ये किरकोळ गुंतवणूकदरांनी F & O मार्केटमध्ये गुंतवणूक कमी करावी कारण या मार्केटमधील धोक्यापासून किरकोळ गुंतवणूकदारांचे रक्षण व्हावे अशी सेबीची इच्छा आहे.
केंद्र सरकारने आज AVIATION पॉलिसीचा ड्राफ्ट जाहीर केला. मेंटेनन्स रिपेअरिंग ओपेरेशनचा विचार या पॉलिसीमध्ये केला आहे. ही पॉलिसी अमलांत आली तर विमान कम्पन्यांना फायदा होईल असे कंपन्यांचे म्हणणे आहे. त्यामुळे विमान कंपन्यांचे शेअर वाढले,
FOMC ची मीटिंग झाली FED ने रेटमध्ये कोणतेही बदल केले नाहीत. डिसेंबरच्या मीटिंगमध्ये रेट वाढवण्याविषयी विचार होईल असे जाहीर केले
एल आय सी ही आयुर्विमा क्षेत्रातील एक दिग्गज सरकारी कंपनी आहे. या कंपनीकडे असणारा शिलकी पैसा काही प्रमाणांत ती शेअरमार्केटमध्ये गुंतवत असते. या वर्षाच्या पूर्वार्धांत एल आय सी ने शेअरमार्केटमध्ये Rs ४५०००कोटी गुंतवले या मध्ये ऑफर फॉर सेल (OFS) मध्ये Rs १५००० कोटी गुंतवले. या वर्षाच्या उत्तरार्धांत एल आय सी Rs ५०००० कोटी शेअरमार्केटमध्ये गुंतवणार आहे. एल आय सी टेलिकॉम आणी एवीअशन (विमानवाहतुक) क्षेत्रांत गुंतवणूक करण्याचे टाळते, किंवा धोकादायक समजते. एल आय सी काही वेळेला जेव्हा त्यांना वाटते की एल आय सीचे शेअरहोल्डिंग असलेल्या कंपन्यामध्ये अल्पसंख्यांक शेअरहोल्डर्सच्या हिताविरुद्ध काही निर्णय घेतले जात आहेत तेव्हा पुढाकार घेवून अशा निर्णयांना विरोध करते. आपण एल आय सी कुठे गुंतवणूक करते याकडेही लक्ष ठेवावे कारण ही गुंतवणूक करण्यासाठी एल आय सी ची तज्ञाची समिती असते. त्यामुळे आपल्यालाही काही सल्ला मिळाल्यासारखे होते.
आठवड्याचे समालोचन लिहिताना मी एप्रिलमध्ये आलेले वार्षिक रिझल्ट्स आणी जुलैला आलेले पहिल्या तिमाहीचे रिझल्ट्स व ऑक्टोबर\मध्ये आलेले दुसऱ्या तीमाहिच्या रिझल्ट्सची चर्चा केली यातून एकच सुचवायचे आहे रिझल्ट ऐकून इंट्राडे पोझिशन घेणाऱ्यानी घाई करू नये. कधी कधी रिझल्ट वर वर पाहतां चांगला असतो परंतु त्यामध्ये इतर उत्पनाचा (करपरतावा, मालमता विकून झालेला नफा, किंवा कोर्ट केस कंपनीच्या बाजूने झाल्यामुळे झालेला फायदा) समावेश असतो. हे उत्पन्न वजा जाता कंपनी फारशी प्रगतीपथावर नाही असे दिसत असते. त्याउलट एखाद्या कंपनीचा रिझल्ट वर वर पाहतां खराब असतो परंतु “one time loss किंवा one time खर्च’ असतो तो यावर्षी केल्यामुळे नफा कमी होतो किंवा त्याचे तोट्यांत रुपांतर झालेले असते. त्याच बरोबर जाहिरातीवर खर्च करीत असतात. पण त्यामुळे कंपनीच्या प्रगतीसाठी केलेला खर्च असे गुंतवणूकदार मानतात. नुकताच ब्लोग लिहित असताना L & T चा रिझल्ट आला. वर वर पाहतां रिझल्ट चांगला आहे परंतु प्रॉफीट मध्ये Rs ३०९ कोटींच्या इतर उत्पन्नाचा समावेश आहे. त्यामुळे घाईघाईने इंट्राडे साठी खरेदी किंवा विक्री केल्यास तोटा होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.ज्या काही कंपन्यांचे रिझल्ट उरले आहेत ते पुढील महिन्यात लागतील. त्याची चर्चा ओघाओघाने पुढील सामालोचानांत आपण वाचू शकाल. .